حکمت پنجاه و دوم؛ چه کسانی را عفو کنیم؟
تاریخ انتشار: ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۸۲۷۱۲
ایسنا/قم بدیهی است دستور عفو شامل کسانی نمیشود که از عفو و گذشت سوء استفاده کرده و بر جسارت خود میافزایند. آنها را جز کیفر و عقوبت اصلاح نمیکند.
در حکمت ۵۲ نهجالبلاغه آمده است: «أَوْلَی النَّاسِ بِالْعَفْوِ أَقْدَرُهُمْ عَلَی الْعُقُوبَةِ؛ شایسته ترین مردم به عفو، قادرترین آنها به مجازات است»
حجتالاسلام شکیبایی در گفتوگو با ایسنا به تشریح حکمت ۵۲ نهجالبلاغه امیرالمومنین (ع) پرداخته که شرح آن زیر آمده است:
می دانیم یکی از عوامل ادامه نزاع ها و درگیری ها که گاه در میان دو قبیله یا فرزندان یک خانواده دهها سال ادامه پیدا میکند، روح انتقام جویی و عدم گذشت است که هرچه جلوتر میرود مانند سیلاب شدیدتر میشود در حالی که اگر در همان مراحل آغازین یکی از دو طرف بزرگواری و گذشت کند نزاع برای همیشه پایان مییابد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به علاوه، عفو و گذشت، شخص خطاکار را به تجدید نظر در کار خود و جبران خطا وا میدارد که برکات آن بر کسی پوشیده نیست.
مطالعه تاریخ پیامبر اکرم (ص) و امیرمومنان و سایر امامان(ع) معصوم نشان می دهد که آنها با استفاده از این روش، دشمنان سرسخت را به زانو در آوردند و یا آنها را به دوستان فداکار بدل کردند.
عفو و گذشت عجیب پیامبر در داستان فتح مکه و عفو امیرمومنان بعد از پیروزی در جنگ جمل و عفو امام حسن مجتبی در برابر آن مرد شامی و همچنین سایر مواردی که در تاریخ زندگی آن بزرگواران ثبت شده نمونه های روشنی از این معناست.
اما این که میفرماید: شایسته ترین مردم به عفو قادرترین آنها بر مجازات است به دلیل این است که هر چه قدرت بر مجازات بیشتر باشد عفو و گذشت اهمیت بیشتری پیدا میکند و هیچ کس نمیتواند بگوید این عفو بر اثر ضعف و ناتوانی از مجازات بوده است.
جالب این است که در قرآن مجید آنجا که عفو از قاتل عمد را مطرح میکند با تعبیر به «برادر» از او یاد مینماید «فَمَنْ عُفِیَ لَهُ مِنْ أَخِیهِ شَیْءٌ فَاتِّبَاعٌ بِالْمَعْرُوفِ؛ پس اگر کسی از سوی برادر (دینی) خود چیزی به او بخشیده شود (و حکم قصاص او تبدیل به خون بها گردد) باید از راه پسندیده پیروی کند».
در کتاب کنزالعمال این حدیث کوتاه و پرمعنا از پیغمبر اکرم(ص) نقل شده: «تَعافُوا تَسْقُط الضَغائِنُ بَیْنَکُم؛ یکدیگر را عفو کنید تا دشمنیها در میان شما از میان برود».
در حدیث دیگری از امام صادق (ع) میخوانیم: «إنّا أهْلُ بَیْت مُرَّوتُنَا الْعَفْوُ عَمَّنْ ظَلَمَنا؛ ما خاندانی هستیم که شخصیت ما ایجاب میکند کسی را که ستمی در حق ما روا داشته عفو کنیم.
در حالات امام علی بن الحسین زین العابدین (ع) میخوانیم که هشام بن اسماعیل (والی مدینه از طرف عبد الملک بن مروان) آن حضرت را زیاد آزار می داد ولی هنگامی که «ولید بن عبد الملک» بر سر کار آمد (بر اثر شکایات زیاد مردم) او را عزل کرد و دستور داد او را در برابر مردم حاضر کنند که هر کس از او ستمی دیده انتقام گیرد.
او می گفت: من بیش از همه از علی بن الحسین بیم دارم (زیرا بیش از همه به او آزار رساندم) امام با یارانش از آنجا میگذشت، به آنها سفارش فرموده بود که حتی یک کلمه به او بدگویی نکنند. هنگامی که امام از آنجا گذشت «هشام» صدا زد: «اللّهُ أعْلَمُ حَیْثُ یَجْعَلُ رِسالاتِهِ؛ خدا آگاه تر است که نبوت (و امامت) را در کدام خاندان قرار دهد».
آیات و روایات اسلامی درباره اهمیت عفو بسیار زیاد است. این سخن را با حدیث دیگری از پیغمبر اکرم پایان میدهیم. «عَلَیْکُم بِالْعَفْوُ فَإنَّ الْعَفْوَ لا یَزیدُ الْعَبْدَ إلاّ عِزّاً فَتَعافُوا یُعِزَّکُمُ اللّهُ؛ بر شما باید به عفو و بخشش، زیرا چیزی جز عزت به انسان نمی افزاید، عفو کنید تا خداوند شما را عزت دهد».
بدیهی است دستور عفو شامل کسانی نمیشود که از عفو و گذشت سوء استفاده کرده و بر جسارت خود میافزایند. آنها را جز کیفر و عقوبت اصلاح نمیکند.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: نهج البلاغه استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی سیاسی استانی شهرستانها استانی ورزشی استانی فرهنگی و هنری نماز جمعه استان مرکزی استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی سیاسی استانی شهرستانها عفو و گذشت
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۸۲۷۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برگزاری همایش حکمت مطهر با حضور نمایندگی ولی فقیه در سپاه عاشورا
حجت الاسلام سرائی مسئول نمایندگی ولی فقیه در سپاه عاشورا گفت: سراسر زندگی استاد مطهری، در راستای احیای مجدد تفکر دینی و حیات بخشیدن به فرهنگ اسلام و مسلمانان سپری شد و او نه تنها به خرافه زدایی و جداسازی پیرایههای دروغین از آموزههای دینی میپرداخت، بلکه فرهنگ بان تیزبینی بود که هر جا میدید به آموزهای از آموزههای اسلامی ایراد و اشکالی مطرح میکنند، آن ایراد را به طور کامل مورد بررسی و ارزیابی قرار میداد، وسپس با توجه به مبانی اصیل اسلامی، خطای اشکال کننده را روشن میساخت و غبار از چهره احکام و قوانین اسلامی میزدود.
حجت الاسلام سرایی افزود: استاد مطهری یکی از چهرههایی است که در احیای تفکر اسلامی، بیشترین نقش را داشت و یکی از پرچم داران این بینش نوین اسلامی و آثار او قطعا جزو آثار بی بدیل وکم نظیریست که در تمامی زمینههای فرهنگی واجتماعی راهگشاست.
وی ویژگی بسیار مهم استاد مطهری، را برخورداری از غیرت دینی دانست عنوان کرد؛ پس از آن که او با پشتکار و تلاشِ بی وقفه، با آموزههای حیات بخش معارف الهی آشنایی کامل یافت و هرجاکه احساس کرد به اسلام جفا میشود، مردانه وارد میدان شد و با رعایت کامل موازین تحقیق و تحلیل علمی، منصفانه از احکام و اصول اسلامی دفاع کرد؛ و تا جان در بدن داشت، در دفاع از دین کوتاه نیامد.
حجت الاسلام سرایی با اشاره به تهدیدات منافقین در مورد شهید مطهری افزود:وقتی استاد مطهری، با تمام وجود، در دفاع از اهداف و آرمانهای انقلاب اسلامی، در عرصههای گوناگون سیاسی و فرهنگی به فعالیّت میپرداخت، تهدیدهای بسیاری متوجّه او میشد، امّا در برابر این تهدیدها، با خونسردی تمام میفرمودند: هر وقت خدا بخواهد ما را میبرد، حالا اگر از طریق شهادت باشد، خیلی بهتر است.
در ادامه این مراسم از مربیان عقیدتی وهادیان سیاسی نمونه سپاه شبستر تجلیل بعمل آمد.
باشگاه خبرنگاران جوان آذربایجان شرقی تبریز